‘Maar we hebben toch echt een stevige vent of vrouw nodig die we kunnen aanspreken op het resultaat!’ We zijn halverwege een transitie richting Horizontaal Organiseren met bij een klant. Het team heeft onder onze begeleiding een nieuwe inrichting ontwikkeld die samensturing ondersteunt. Een van de managers wordt plotseling toch onrustig van het idee dat het team samen, gelijkwaardig de nieuwe contracten succesvol gaat opstellen. En we snappen hem best, want hij heeft in de afgelopen jaren ervaren dat het fout loopt als er geen sterke leider boven de groep staat.

Iets nieuws is nodig
In het verandertraject hebben we gemerkt dat de medewerkers goed zicht hebben op knelpunten en dat zij ook in staat zijn om samen tot verbeteringen te komen. Zonder leidinggevende. Maar daarvoor hebben ze iets nodig dat ze nog niet tot hun beschikking hadden: heldere doelen, goede monitoring van zinvolle resultaten en vaste afspraken over de manier waarop zij als team tot een besluit komen.

Een deur die overal open staat
Het is een enorme open deur: zonder deze zaken is geen enkel team in staat om te sturen op resultaat. Toch beschikt in onze ervaring 90% van alle teams niet over de benodigde inzichten. De inrichting van de werkomgeving is daardoor in hoge mate bepalend voor de resultaten van het bedrijf en voor het gedrag van medewerkers.

Uw organisatie hindert (waarschijnlijk) uw medewerkers
Kwaliteitsdenker W. Edwards Deming noemt dit: het (organisatie) systeem stuurt het gedrag. Als je weet hoe te kijken ga je herkennen dat een individuele medewerker voor circa vijf procent in staat is prestaties te bepalen. Voor de overige vijf en negentig procent is zij afhankelijk van de inrichting van haar werkomgeving. En in alle realiteit: in de meeste organisaties hindert deze werkomgeving medewerkers om zinvolle dingen te doen.

Tientallen organisaties gingen u voor
De helpdeskmedewerker die een target heeft van 15 minuten per telefoontje ontvangt een prikkel om op te hangen, ook als het probleem nog niet helemaal getackeld is. De thuiszorgmedewerker die geen tijd krijgt om af te stemmen met andere betrokken instanties raakt gedemotiveerd. Het gaat fout met haar cliënt en ze kan dat niet voorkomen. Een administratief medewerker bij een leasebedrijf kán zich niet verantwoordelijk voelen voor haar klanten als zij geen idee heeft waar het contract blijft nadat zij het doorstuurt naar de volgende collega.

Onze boodschap is: verander de inrichting van het organisatiesysteem op de juiste manier en professionals zetten met liefde al hun kwaliteiten in. Er zijn inmiddels tientallen organisaties die laten zien wat er voor nodig is. Medewerkers managen het succes en u kunt daar als manager in meekijken en denken.

Beter slapen
Moet u dan in één keer alle houvast loslaten om dit te bewerkstelligen? Nee hoor, een nieuw systeem wordt stap voor stap opgebouwd en getest. Pas als u merkt dat u beter slaapt ’s nachts gaat het team over tot brede implementatie in uw organisatie.

Het blijft de komende weken spannend bij de klant. Gaan we de ruimte krijgen om de effecten van het nieuwe systeem te demonstreren? Of blijft de manager onrustig slapen doordat hij rotsvast gelooft dat teams een leider nodig hebben…